หากพูดถึงพิธีไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ของคนจีนหรือคนไทยเชื้อสายจีน มั่นใจว่าหลายคนต้องนึกถึงเทศกาลตรุษจีน เทศกาลกินเจ วันสารทจีน หรือวันเช็งเม้ง เพราะถือเป็นเทศกาลสำคัญที่มีการดำเนินการต่อเนื่องกันทุกปี แต่หากพูดถึงวันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์หลายคนคงจะงง เนื่องจากไม่เคยรู้มาก่อนว่ามีประเพณีส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ ทั้ง ๆ ที่ในความเป็นจริงวันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ถือเป็นพิธีเก่าแก่และสำคัญไม่แพ้วันอื่น ๆ ตามธรรมเนียมจีน สำหรับวัน ส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ 2567 คือวันไหน และต้องเตรียมตัวอย่างไร ตามมาเลย
วันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์คืออะไร และปี 2567 ตรงกับวันไหน
“วันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์” มีชื่อเรียกในภาษาแต้จิ๋วว่า “ซิ้งเจียที” เป็นวันส่ง “องค์เทพเจากุง” หรือ “เทพเจ้าเตา” ซึ่งเป็นเจ้าที่สถิตอยู่ที่เตาหุงข้าวของบ้าน ขึ้นสู่สรวงสวรรค์ในวัน 24 ค่ำ เดือน 12 เพื่อไปรายงานความประพฤติของสมาชิกในบ้านแก่เง็กเซียนฮ่องเต้ ราชันย์แห่งเทพทั้งปวงตามลัทธิเต๋า ด้วยเหตุนี้เจ้าของบ้านจึงทำพิธีไหว้เทพเจ้าเตาเพื่อให้องค์เทพเจ้าเตารายกายเฉพาะเรื่องดี ๆ เสริมสิริมงคลให้กับครอบครัว
แต่อย่างไรก็ตามปัจจุบันประเพณีได้รับความนิยมน้อยลงตามกาลเวลา เพราะไม่ได้ถูกกำหนดให้เป็นวันหยุดอย่างเป็นทางการ ในขณะเดียวกันหากครอบครัวใดยังยึดถือทำเนียบปฏิบัติตั้งโต๊ะไหว้ในวันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ก็ไม่ได้ไหว้เทพเจ้าเตาเพียงองค์เดียวตามธรรมเนียมเดิม แต่เป็นการไหว้ส่งเทพเจ้าองค์อื่น ๆ ขึ้นสู่สรวงสวรรค์ด้วย ยกเว้นแต่ “องค์เทพเจ้าตี่จู้เอี๊ย” ที่ต้องอยู่ปกป้องบ้านในระหว่างที่เทพเจ้าองค์อื่นกลับขึ้นสู่สรวงสวรรค์ สำหรับ วันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ 2567 จะตรงกับวันเสาร์ที่ 3 กุมภาพันธ์ เป็นวันแรม 9 ค่ำ เดือนยี่ (2) ปีเถาะ
การเตรียมของไหว้ในพิธี ส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ 2567
หากคนไทยเชื้อสายจีนที่วางแผนทำพิธี ส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ 2567 ขั้นตอนแรกให้ตั้งเครื่องบวงสรวงและจุดธูปบอกกล่าวแก่องค์เทพในช่วงเช้าวันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ เวลา 06.00 – 12.00 น. โดยให้เตรียมของไหว้ดังต่อไปนี้
- กระถางธูปที่มีผงธูปและธูป
- แพรแดง (อังติ๊ว)
- หางนกยูงใหม่ (กิมฮวย)
- ดอกไม้สดใส่แจกันหรือพวงมาลัยดอกไม้สด
- กระทงใส่กระดาษเงินกระดาษทอง 1 ใบ และกระดาษเงินกระดาษทองพับเป็นคอซีรูปทองเป็นวงกลม
- ส้มจำนวน 5 ผล (บางแหล่งข้อมูลระบุให้ใช้ผลไม้ 5 ชนิด ได้แก่ กล้วย ส้ม องุ่น สับปะรด สาลี่)
- ข้าวสารสำหรับไหว้รับเทพเจ้าไฉ่ซิงเอี้ย (เทพเจ้าแห่งโชคลาภ) จำนวน 1 จาน
- ขนมกะลอจี๊ เป็นขนมแป้งข้าวเหนียวทอดคลุกกับน้ำตาล งาดำ งาขาว และถั่วลิสงคั่ว
- น้ำเปล่า 1 แก้ว
- กระดาษที่เขียนชื่อเทพเจ้าเตาสำหรับนำไปวางไว้ข้างเตา และม้ากระดาษ (กรณีที่ไหว้เทพเจ้าเตา)
ขั้นตอนการไหว้ในพิธีส่งเจ้าขึ้นสวรรค์
สำหรับขั้นตอนการทำพิธี ส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ หลังจากเตรียมของไหว้เรียบร้อยแล้วให้จุดธูปไหว้เทพเจ้าทุกองค์ที่สถิตอยู่ภายในบ้าน โดยไหว้พระโพธิสัตว์หรือพระพุทธจำนวน 3 ดอก เจ้าที่ 5 ดอก และเทพเจ้าองค์ละ 3 ดอก หลังจากนั้นให้เจ้าบ้านกล่าวคำอธิษฐาน ดังนี้
ข้าพเจ้าขอน้อมกราบสักการบูชาต่อองค์เทพเจ้า…..(ชื่อเทพเจ้าที่ต้องการไหว้)…..ที่ได้มาสถิตประจำในบ้านหลังนี้ ด้วยความเคารพและศรัทธาเป็นอย่างยิ่ง
ข้าพเจ้าขอสักการบูชาพร้อมนอบน้อมถวายเครื่องสักการะ อันประกอบด้วย…(เครื่องสักการบูชาทั้งหมดที่เตรียม)…
อีกทั้งผลบุญกุศลอันใดที่ข้าพเจ้าได้สร้างสมไว้แต่ชาติปางก่อนก็ดี ชาตินี้ก็ดี ขอถวายแด่องค์เทพเจ้า…..(ชื่อเทพเจ้าที่ต้องการไหว้)…..
ขอพระองค์ทรงรายงานแต่กรรมดีของทุก ๆ คนในบ้านหลังนี้ต่อองค์เทพผู้เป็นใหญ่บนสรวงสวรรค์
เพื่อประทานพรฝากต่อองค์เทพเจ้าแห่งโชคลาภมอบแก่ข้าพเจ้าและครอบครัว ให้หมดทุกข์หมดโศก หมดโรคพ้นภัยเวร คลาดแคล้วจากภยันตราย อุปสรรค
ปัญหาน้อยใหญ่คลี่คลาย จากร้ายกลายเป็นดี มั่งมีศรีสุข พบแต่ความสุขความเจริญ
ก้าวหน้ารุ่งเรือง ร่ำรวยมั่งคั่ง อายุยืนยาว สุขภาพพลานามัยแข็งแรงสมบูรณ์
คู่แข่งศัตรูร้ายพ่ายแพ้ พบแต่ความสิริมงคลทุกประการ ตลอดทั้งปีด้วยเทอญ ข้าพเจ้าจะประพฤติแต่กรรมดี
สาธุ สาธุ สาธุ
หลังจากอธิษฐานจบแล้วให้เผาของไหว้ที่เป็นกระดาษ โดยตามความเชื่อคือการบูชาไฟและส่งเครื่องเซ่นทั้งหลายให้กับเทพเจ้า เมื่อจบพิธีแล้วให้เจ้าบ้านลาเครื่องเซ่นทั้งหมดและนำไปรับประทานเพื่อเสริมสิริมงคล ยกเว้นข้าวสารให้ตั้งไว้จนถึงวันไหว้รับเทพเจ้าแห่งโชคลาภ
ถึงแม้ว่าพิธีการส่งเจ้าขึ้นสวรรค์จะเป็นความเชื่อส่วนบุคคลเช่นเดียวกับพิธีอื่น ๆ ตามความเชื่อของจีนหรือความเชื่อทางศาสนา แต่ถึงกระนั้นก็เป็นขนบธรรมเนียมประเพณีดีงามที่ลูกหลานชาวจีนและชาวไทยเชื้อสายจีนยึดถือปฏิบัติสืบต่อกันมา นอกจากจะช่วยเสริมสิริมงคลเพิ่มความมั่นใจให้กับทุกคนในครอบครัวแล้ว ในช่วงเวลาส่งเจ้าขึ้นสวรรค์จนกระทั่งถึง วันรับเจ้าลงจากสวรรค์ ซึ่งจะตรงกับวันชิวสี่ หรือวันที่ 4 หลังจากเทศกาลตรุษจีน ทุกครอบครัวจะลงมือทำความสะอาดบ้าน ศาล หรือบริเวณที่เทพเจ้าสถิตอยู่ให้สะอาดสวยงาม เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมรับเทศกาลตรุษจีนและรับเจ้ากลับจากสวรรค์ สำหรับพิธี รับเจ้าลงจากสวรรค์ นั้นจะมีการเตรียมของไหว้และใช้บทอธิษฐานแตกต่างจากพิธีส่งเทพขึ้นสวรรค์ รวมทั้งยังต้องทำในเวลาที่พระอาทิตย์ลับขอบฟ้าแล้ว
ที่มาข้อมูล : trueid, undubzapp, myhora, elephantpublisher, kapook
