เวียนมาอีกครั้งในปีนี้กับ เทศกาลกินเจ 2566 ช่วงเวลาที่เราจะได้ชำระล้างกายและใจให้บริสุทธิ์ด้วยการถือศีลและงดเว้นจากการรับประทานเนื้อสัตว์ บทความนี้เลยอยากจะพาทุกคนไปทำความเข้าใจเกี่ยวกับความเป็นมาของการกินเจ รวมทั้งข้อห้ามและข้อปฏิบัติต่าง ๆ ในการกินเจ เพื่อเตรียมความพร้อมก่อนเข้าสู่ช่วงเทศกาลกินเจ 2566 ที่กำลังจะมาถึงนี้
ทำไมต้องกินเจ?
เทศกาลกินเจ หรือการถือศีลกินเจหลาย ๆ คนน่าจะเข้าใจว่าเป็นเพียงการงดเว้นจากการบริโภคเนื้อสัตว์ ซึ่งจริง ๆ แล้วการกินเจเป็นอิทธิพลจากพุทธนิกายมหายานแบบจีนที่จะมีการถืออุโบสถศีลหรือศีล 8 เป็นการถือศีลแบบนักพรตนักบวช คำว่า “เจ” นั้นมีความหมายเดียวกับคำว่า “อุโบสถ” คือ การดำรงอยู่ในอุโบสถศีล ปราศจากของคาวและราคะต่าง ๆ
โดยจะงดเว้นอาหารคาว งดเว้นของมึนเมา งดเว้นการเสพสังวาส เป็นการชำระล้างร่างกายและจิตใจให้บริสุทธิ์อย่างแท้จริง เพื่อเป็นการบูชาพระพุทธเจ้า 7 พระองค์ และพระมหาโพธิสัตว์อีก 2 พระองค์ รวมเป็น 9 พระองค์ ตามความเชื่อแบบมหายาน เทศกาลกินเจในภาษาจีนจึงมีชื่อว่า “จิ่วหวงเย่” ซึ่งมีความหมายว่า เทพเจ้า 9 พระองค์นั่นเอง
นอกจากนั้นยังมีอีกหนึ่งตำนานกล่าวไว้ว่าการกินเจนั้นมีที่มาจากต้องการรำลึกถึงกลุ่มนักรบ “หงี่หั่วท้วง” กองกำลังชาวบ้านที่ต่อต้านกองทัพแมนจูด้วยการถือศีล งดกินเนื้อสัตว์ นุ่งขาวห่มขาว เพื่อเพิ่มพลังในการต่อสู้ แต่สุดท้ายก็ทำไม่สำเร็จพ่ายแพ้ต่อแมนจู เหล่าผู้นำทั้ง 9 คน ถูกประหารชีวิต ทำให้แต่นั้นมาชาวจีนได้แสดงความรำลึกถึงด้วยการถือศีลกินผักในเดือน 9 เป็นเวลา 9 วัน
ความหมายของธงเจ
ในช่วง เทศกาลกินเจ 2566 นี้เราจะได้เห็นห้างร้านต่าง ๆ ประดับประดาธงเจสีเหลืองที่มีตัวอักษรจีนสีแดงอยู่ตรงกลาง ซึ่งตัวอักษรนั้นออกเสียงว่า “เจ” มีความหมายว่า “ของไม่มีคาว” โดยสีแดงนั้นให้ความหมายถึงความเป็นสิริมงคลในชีวิต ส่วนพื้นสีเหลืองของธงนั้นให้ความหมายถึงสีของพุทธศาสนาหรือผู้ทรงศีล
เทศกาลกินเจ 2566 เริ่มเมื่อไหร่ เตรียมตัวอย่างไรดี
เทศกาลกินเจนั้นจะเริ่มในช่วงวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 9 ตามปฏิทินจันทรคติจีน นับไปเป็นเวลา 9 วัน ซึ่งเทศกาลกินเจปีนี้จะตรงกับช่วงวันที่ 15 – 23 ตุลาคม รวมเป็นเวลาทั้งสิ้น 9 วัน 9 คืน การเตรียมตัวก่อนกินเจหลาย ๆ คนจะเริ่มค่อย ๆ ปรับสภาพร่างกายด้วยการกินผักและค่อย ๆ งดเนื้อสัตว์ก่อน 1 – 2 วัน เป็นการล้างท้องเพื่อให้ร่างกายชินกับการกินเจได้ดียิ่งขึ้น ซึ่งข้อปฏิบัติในการกินเจนั้นก็จะมีดังนี้
- งดเว้นจากการรับประทานเนื้อสัตว์ทุกชนิด
- งดเว้นจากการรับประทานผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์ เช่น ไข่ นม เนย ชีส น้ำผึ้ง เป็นต้น
- งดเว้นจากการรับประทานอาหารรสจัด เช่น เผ็ดจัด หวานจัด เค็มจัด เป็นต้น
- งดรับประทานผักหรือเครื่องเทศที่มีกลิ่นฉุน เช่น กระเทียม กุยช่าย ต้นหอม หัวหอม เป็นต้น
- งดดื่มสุราและของมึนเมาทุกประเภท
- รักษาศีล รักษาจิตใจให้สงบบริสุทธิ์
ความต่างของการกินเจกับมังสวิรัติ
การกินเจนั้นแตกต่างจากการกินมังสวิรัติ เพราะการกินเจจะงดเว้นจากเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์จากสัตว์ทุกชนิด รวมไปถึงการงดรับประทานอาหารรสจัดและผักที่มีกลิ่นฉุน ส่วนการรับประทานมังสวิรัตินั้นจะงดเนื้อสัตว์แต่ยังรับประทานผลิตภัณฑ์จากสัตว์อย่างไข่ นม หรือเนยได้ นอกจากนั้นยังสามารถรับประทานผักได้ทุกชนิดไม่มีข้อห้ามการรับประทานผักที่มีกลิ่นฉุนแบบการกินเจ
ประโยชน์ของการกินเจ
การกินเจในเทศกาลกินเจจะให้ประโยชน์กับชีวิตใน 2 มิติ คือ
- ประโยชน์ทางด้านจิตใจ
การกินเจเป็นการงดเว้นจากการฆ่าสัตว์ตัดชีวิต เป็นการงดเว้นจากการสร้างบาปไม่เบียดเบียนชีวิตสัตว์โลก ช่วยให้เราเกิดเมตตาจิตเป็นกุศล จิตใจสงบสะอาดเป็นบุญ
- ประโยชน์ทางสุขภาพ
การกินเจนั้นจะให้ผลทางด้านสุขภาพอย่างเด่นชัด ประการแรกเลยก็คือร่างกายจะได้ขับสารพิษตกค้างจากเนื้อสัตว์ออก เป็นการคลีนร่างกายไปในตัว ลดการสะสมของสารก่อมะเร็งที่ส่วนใหญ่จะอยู่ในเนื้อสัตว์ให้ขับออกไปจากร่างกาย นอกจากนั้นการรับประทานเฉพาะพืชผักผลไม้ในช่วงเทศกาลกินเจยังเป็นการปรับสมดุลร่างกาย เพิ่มปริมาณกากใยอาหารช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้ดี เลือดไหลเวียนดี ผิวพรรณเปล่งปลั่งกระจ่างใส ลดอาการท้องผูก ไม่เพียงเท่านั้นในพืชผักผลไม้ยังอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระและวิตามินนานาชนิดที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย ช่วยบำรุงร่างกายให้แข็งแรงสุขภาพดี
ข้อควรระวังในการกินเจ
ในช่วงกินเจนั้นเราจะขาดโปรตีนจากเนื้อสัตว์ไปเลย อาจทำให้ร่างกายได้รับโปรตีนไม่เพียงพอได้ เราควรรับประทานโปรตีนทดแทนจากพืช เช่น ถั่วเหลือง เต้าหู้ หรือโปรตีนเกษตรให้เพียงพอ เพื่อหลีกเลี่ยงการขาดสารอาหาร นอกจากนั้นอาหารเจมักจะมันเยอะ เป็นของมันของทอดและมีแป้งเป็นส่วนใหญ่
ซึ่งหากรับประทานมากเข้าจะไม่ดีต่อสุขภาพ ดังนั้นควรควบคุมปริมาณอาหารที่รับประทานหรือทำอาหารเจแบบคลีนรับประทานด้วยตัวเอง เพื่อให้สามารถควบคุมปริมาณแคลอรีและคัดเลือกวัตถุดิบที่มีคุณภาพได้ด้วยตัวเอง
ใครที่มีแพลนจะกินเจตลอดทั้ง 9 วัน 9 คืน ในช่วง เทศกาลกินเจ 2566 นี้ ก็อย่างลืมเตรียมตัวให้พร้อม เพื่อให้การกินเจของเราผ่านพ้นไปด้วยดีสุขกายสุขใจกันถ้วนหน้า
ที่มาข้อมูล : centralthe1card , sanook , kapook
